Vakantie met autisme, wat als het net even anders loopt?

Vakantie met autisme, wat als het net even anders loopt?
3 augustus 2025

Je hebt er maanden naar uitgekeken. Alles zorgvuldig voorbereid, want ja je houdt niet van onduidelijkheden en weet graag vooraf wat er gaat gebeuren. En dan heb je eindelijk vakantie. Even lekker weg uit de dagelijkse structuur, tijd om te ontspannen en weer helemaal op te laden. Misschien ga je naar de bergen, het bos, de zee, een rustig huisje of met de tent naar een leuke rustige camping. Ten minste, dit is wat je had bedacht…

Maar dan…

Windkracht 5, regen die met bakken uit de lucht komt. Je tent opzetten wordt een gevecht met de elementen. En als je dan eindelijk een mooie droge dag hebt en lekker in de natuur wilt gaan wandelen, laat je knie het afweten. Of voel je een hevige (spannings) migraine opkomen. Ai, dat is niet fijn.

Voor iedereen vervelend natuurlijk. Maar als je autisme hebt, kunnen dit soort onverwachte wendingen je behoorlijk uit balans brengen. Hoe houd je het dan tóch leuk? Een paar tips:

1. Verwachtingen zijn geen contracten of garanties.

Misschien had je een perfect beeld in je hoofd van hoe je vakantie eruit zou zien. Structuur, rust, fijne momenten, lekker weer. En dan gooit het weer (of je lichaam) roet in het eten.
Probeer dan te bedenken dat  verwachtingen geen contracten of garanties zijn. Verwachtingen geven richting, maar mogen ook flexibel zijn. En soms net even anders uitpakken. Niet makkelijk – zeker niet met autisme – maar wel helpend.

2. Plan B mag óók fijn zijn.

Zorg dat je in je voorbereidingen ook alvast een ‘plan B’ bedenkt. Maak vooraf al een lijstje met ‘alternatief leuk’. Dingen die minder energie of mooi weer kosten, maar je wél voldoening geven. Denk bijvoorbeeld eens aan:

  • Lekker een boek of tijdschrift lezen onder een dekentje met een kop warme thee.
  • Een spelletje of puzzel doen in de tent.
  • Naar een audioboek luisteren met je koptelefoon.
  • Foto’s maken van details in de natuur (bijvoorbeeld regen op een blad, mist over het water).
  • Schrijven of tekenen over je reis.

Zorg dat plan B niet voelt als ‘mislukt’, maar als een volwaardige optie.

3. Benoem de teleurstelling (en geef jezelf erkenning).

Het is natuurlijk ook gewoon balen als het regent, als je lijf niet meewerkt of als dingen anders lopen dan je aankunt. Probeer het niet weg te duwen of te relativeren (‘ik mag niet klagen’). Benoem wat er is, voel het even, en wees lief voor jezelf. Autisme maakt onverwachte veranderingen extra pittig. Daar mag je erkenning aan geven. Dat mag er ook gewoon even zijn.

4. Kleine momenten tellen ook.

Niet elke dag hoeft groots of speciaal te zijn. Soms zit het fijne juist in de kleine dingen: de geur van nat gras, het fluiten van de vogels na de regen, een warme douche na een koude wandeling enz. Sta stil bij wat wél lukt en fijn is.

5. Zorg voor hersteltijd.

Een tegenslag of verandering van plannen kost energie. Gun jezelf daarna rust. Even niets hoeven. Even opnieuw landen. Zeker bij autisme is het herstellen van overprikkeling of teleurstelling heel belangrijk om daarna weer plezier te kunnen hebben. Hersteltijd is belangrijk, gun jezelf dit.

6. Geef jezelf toestemming om aan te passen.

Je hoeft niet álles uit je vakantie te halen. Je hoeft niet ‘de leukste versie van jezelf’ te zijn. Jij mag kiezen wat werkt, wat haalbaar is, en wat goed voelt voor jou. Ook al is dat soms iets anders dan je van tevoren had bedacht. Het is jóuw vakantie en die mag je vieren zoals jij wilt.

En als je samen met iemand, je partner, kinderen, vriend of vriendin op vakantie gaat, is het handig dit ook van tevoren met hen te bespreken. Zie dit ook als een stukje voorbereiding. Iemand weet hoe dingen voor jou zijn, kan hier ook beter mee omgaan.


💬 Herken je dit? Of heb je juist een fijne manier gevonden om om te gaan met tegenslagen op vakantie? Deel het gerust in een reactie – je verhaal kan een ander helpen.

Liefs en hopelijk een hele fijne (voorspelbare) vakantie😎.